Najstarszy widok Starego Rynku w Poznaniu został opublikowany w słynnym dziele Brauna i Hogenberga w 1618 roku. W zbiorach MKZ najstarszy wizerunek rynku to fotografia rysunku Karola Antoniego Simona wykonanego między 1815 i 1825 rokiem. Widać na nim ratusz i Wagę Miejską od strony obecnej ul. Zamkowej. To jedno z dwóch najbardziej popularnych ujęć placu. Z tej perspektywy Stary Rynek namalował także Julius Knorr. Wartość tego obrazu, którego fotografia również znajduje się w tej kolekcji, polega m.in. na tym, że prócz architektury malarz uwiecznił na nim licznych poznańskich mieszczan, a wśród nich postaci historyczne: Karola Marcinkowskiego i rabina Akibę Egera.
Walki o Poznań w 1945 roku zamieniły najważniejszy plac w mieście w ruinę. Widoki rynku z pierwszych powojennych lat budzą przerażenie skalą zniszczeń. W latach 50. i 60. XX wieku rynek odbudowano, w wielu miejscach rekonstruując zrównane z ziemią kamienice. Rozebrano Nowy Ratusz, budując w tym miejscu replikę dawnej Wagi Miejskiej. Na pustych placach po zniszczonych sukiennicach, arsenale i jatkach rzeźniczych stanęły dwa modernistyczne pawilony, które do dzisiaj budzą kontrowersje. Całe założenie urbanistyczne w obecnym kształcie doskonale widać na uzupełniających kolekcję miejskiego konserwatora zabytków współczesnych zdjęciach lotniczych Marka Kaczmarczyka, które w niezwykły sposób oddają jego urodę, dodatkowo pokazując mało widoczną z poziomu placu krzywiznę posadowienia domków budniczych w celu wyeksponowanie ratusza, najważniejszego budynku w mieście. Niektóre zdjęcia z lotu ptaka, wykonane w pięknym porannym słońcu, przypominają precyzyjnie wykonaną makietę z doskonale widocznymi detalami architektonicznymi rynkowej zabudowy.
Magdalena Grzelak-Grosz
