O Cyrylu

Idea CYRYLA pojawiła się w 2010 roku pod roboczą nazwą Multimedialne Centrum Edukacji Regionalnej w Wydawnictwie Miejskim Posnania. W zamierzeniach Centrum miało być portalem publikującym związane z Poznaniem materiały edukacyjne służące nauczycielom, uczniom, studentom, pracownikom naukowym, autorom opracowań i książek o Poznaniu, ale także wszystkim zainteresowanym historią miasta.

Dokumenty, fotografie, plakaty, pocztówki, plany, mapy, filmy, nagrania audio i prezentacje multimedialne uporządkowane w zintegro­wane cykle tematyczne miały tworzyć interaktywną ekspozycję, wirtualne muzeum, w którym obok siebie funkcjo­nowałyby różnego rodzaju archiwalia rozpro­szone w poznańskich instytucjach.
Rok później pojawiła się możliwość uzyskanie środków finansowych na realizację tego projektu dzięki urucho­mieniu przez Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego programu Kultura+, którego operatorem uczyniono Narodowy Instytut Audio­wizualny. Celem programu była ochrona i zachowanie dziedzictwa kulturowego dzięki wdrożeniu trzech podstawowych działań: digitalizacji, czyli przeniesienia na nośniki cyfrowe materiałów wytworzonych i utrwalonych na tradycyjnych nośnikach analogowych (rękopisy, druki, fotografie, negatywy, nagrania audio, filmy), zorganizowaniu profesjonalnych repozytoriów służących do przechowywania cyfrowych wersji tradycyjnych materiałów archiwalnych (serwerownie) oraz upowszechnianiu zdigitalizowanych zbiorów za pośrednictwem portali internetowych.

Aby sprostać oczekiwaniom twórców programu, postanowiliśmy rozszerzyć istniejący projekt i utworzyć konsorcjum instytucji zawiadujących poznańskimi zbiorami archiwalnymi.

Wtedy też powstała nazwa CYRYL – Cyfrowe Repozytorium Lokalne Poznań (nawiązanie do słynnego prezydenta Poznania Cyryla Ratajskiego jest zamierzone i celowe). Przygotowaliśmy stosowny wniosek i 8 maja 2012 roku wystąpiliśmy o dofinansowanie projektu. 8 sierpnia tego roku otrzymaliśmy informację, że MKiDN rozpatrzyło nasz wniosek pozytywnie.

Dzięki dofinansowaniu ministerialnemu utworzyliśmy i wyposażyliśmy pracownię digitalizacyjną i rozpoczęliśmy wraz z pierwszymi partnerami, poznańskimi instytucjami kultury, cyfryzację archiwaliów. Na początku 2013 roku uruchomiliśmy portal cyryl.poznan.pl. W ten sposób Poznań prawdopodobnie jako pierwsze miasto w Polsce otworzył miejskie muzeum wirtualne.
Do 2021 roku pozyskaliśmy do naszego projektu 30 partnerów instytucjonalnych. Prezentujemy materiały gromadzone w poznańskich bibliotekach, muzeach, teatrach, galeriach, towarzystwach i centrach kultury, zbiory Międzynarodowych Targów Poznańskich, PTPN, Archiwum PAN, szkół i uczelni. Swoje archiwa przekazało nam do digitalizacji i publikacji kilkadziesiąt osób prywatnych. Na portalu można obejrzeć dziesiątki tysięcy fotografii, pocztówek i planów Poznania, prześledzić historię poznańskich zabytków i instytucji, posłuchać archiwalnych nagrań, obejrzeć spektakle teatralne, filmy i prezentacje przedmiotów przestrzennych.
W latach 2013–2021 wykonaliśmy cyfrowe kopie prawie 100 tys. obiektów analogowych, z których 80 tys. opublikowaliśmy, tworząc 220 kolekcji tematycznych.

Mamy nadzieję, że CYRYL przyciągnie do Poznania licznych entuzjastów, a poznaniakom pozwoli lepiej poznać, zrozumieć i polubić swoje miasto. Myślimy, że to, co robimy, ma sens i przyszłość. Daje radość nam i wiemy, że także licznym gościom naszego wirtualnego muzeum.

— Danuta Książkiewicz-Bartkowiak, szef projektu

Nasz zespół

Zespół CYRYLA tworzy pięć osób, które z pasją i entuzjazmem pracują nad digitalizacją i archiwizacją dziesiątek tysięcy dokumentów, które prawie każdego dnia spływają do naszej pracowni.

Najpierw trafiają w ręce specjalistów od digitalizacji, gdzie przechodzą wstępną weryfikację i ewentualną konserwację w podstawowym zakresie, czyli oczyszczenie i naprawę drobnych zagnieceń i przetarć. Zweryfikowane obiekty zostają zeskanowane i opatrzone sygnaturą. Plik podstawowy jest archiwizowany w repozytorium, a na jego podstawie tworzona jest wersja do publikacji wyposażona w znak wodny. Tak przygotowany plik zostaje umieszczony na panelu cms, gdzie specjaliści od archiwizacji przyporządkowują mu metadane, czyli dokonują jego starannego opisu. O części obiektów posiadamy mniej lub bardziej szczegółowe informacje, jednak duża część jest ich pozbawiona, co wiąże się z koniecznością kwerendy licznych źródeł. To praca wymagająca sporej wiedzy o Poznaniu, uważności i cierpliwości, ale daje satysfakcję, kiedy okazuje się, że obiekt, o którym do tej pory niewiele było wiadomo, dostaje drugie życie. Zeskanowany, opracowany graficznie i merytorycznie materiał trafia na stronę cyryl.poznan.pl, gdzie najczęściej w towarzystwie wielu jemu podobnych tematycznie obiektów tworzy kolekcję, która jest dostępna dla zainteresowanych historią Poznania internautów na całym świecie. Praca z archiwaliami cały czas nas uczy, rozwija i cieszy.

Danuta Książkiewicz-Bartkowiak

Pomysłodawczyni i szefowa wirtualnego muzeum historii Poznania CYRYL, polonistka, ukończyła podyplomowe studium Zarządzania Finansami na Uniwersytecie Ekonomicznym. Dziennikarka, redaktor, współpracowała z Gazetą Wyborczą”, od 1995 do 2015 roku sekretarz redakcji „Kroniki Miasta Poznania”. Autorka albumów o Poznaniu (Ortaliony, neony, syfony. Poznań w latach 60. XX wieku i Bony, dzwony, betony. Poznań w latach 70. XX wieku z M. Mrugalską-Banaszak, Miasto z wizją. Poznań w dwudziestoleciu międzywojennym z J. Skuteckim, Poznań. Widoki i detale z P. Skórnickim), teki z Planami Poznania, kilkudziesięciu artykułów zamieszczonych na łamach KMP, wywiadów i reportaży, m.in. w „Gazecie Wyborczej” i miesięczniku IKS, oraz reportażu multimedialnego Czerwiec 56. Kuratorka kilkunastu wystaw plenerowych. Żegluje, gra w brydża, kocha kino, teatr i podróże.

Paweł Michalak

Zastępca kierownika projektu CYRYL i archiwista. Doktor historii, absolwent Wydziału Historycznego Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. Zafascynowany historią i kulturą Bałkanów. W wolnym czasie nie stroni od literatury historycznej i dobrego reportażu, wielki fan sportu, w szczególności piłki nożnej i ręcznej. W Cyrylu zajmuje się tworzeniem metadanych i prowadzeniem facebooka.

Magdalena Grzelak-Grosz

Poznanianka, ukończyła historię na Wydziale Historycznym Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, posiada uprawnienia przewodnika miejskiego po Poznaniu. Miłośniczka historii i kultury swojego miasta. W wolnym czasie uwielbia czytać reportaże i wędruje po Wielkopolsce. W Cyrylu zajmuje się tworzeniem metadanych i publikowaniem kolekcji archiwalnych na portalu oraz udostępnianiem naszych archiwaliów.

Izabela Kolka

Absolwentka Akademii Sztuk Pięknych w Poznaniu na kierunku Malarstwo, Collegium da Vinci w Poznaniu na kierunkach: Produkcja Filmowa, Grafika Projektowa. Scenografka, kostiumografka teatralna. Propaguje szeroko pojętą plastykę jako edukatorka artystyczna, angażuje się w działalność społeczno-artystyczną. W Cyrylu zajmuje się digitalizacją materiałów fotograficznych oraz przygotowywaniem wystaw.

Anna Ziętkiewicz
Absolwentka Akademii Sztuk Pięknych w Poznaniu na kierunku grafika warsztatowa. W przeszłości storyboardzistka, graficzka i rysowniczka współpracująca z wydawnictwami i agencjami reklamowymi, a obecnie najchętniej bywa ilustratorką. Ochoczo uczestniczy w międzynarodowym ruchu miejskiego szkicowania i rysuje ile może, zapełniając kolejne dziesiątki szkicowników. W wolnym czasie lubi wysiłek na treningu, skakankę i basen, ogląda dziwne filmy oraz robi czapki na drutach. W Cyrylu słucha z przyjemnością szumu  skanera i zajmuje się digitalizacją materiałów fotograficznych.

Informacje / metadane