Likowscy i Okoniewscy, historia rodzinna | XIX wiek–1960 | Ze zb. Jędrzeja Walkowiaka

zamknij wstęp
do kolekcji
Likowscy i Okoniewscy, historia rodzinna | XIX wiek–1960 | Ze zb. Jędrzeja Walkowiaka
Liczba obiektów:
219
Właściciel:

Spokrewnione ze sobą rodziny Likowskich i Okoniewskich, choć szerzej nieznane, mają wśród swoich członków kilka osób zasłużonych dla Poznania i regionu. Edward Likowski był arcybiskupem gnieźnieńsko-poznańskim i prymasem Polski. Urodził się 26 września 1836 roku we Wrześni w rodzinie Wincentego i Józefy z domu Zimniewicz. Po ukończeniu Gimnazjum św. Marii Magdaleny w Poznaniu rozpoczął studia teologiczne w Münster, w 1861 roku obronił licencjat z teologii i w tym samym roku przyjął święcenia kapłańskie. Po krótkiej pracy w parafii w Kcyni został nauczycielem religii i języka hebrajskiego w swoim dawnym gimnazjum. W 1865 roku powołano go na wykładowcę prawa kanonicznego i historii Kościoła w seminarium duchownym w Poznaniu, którego wkrótce został przełożonym. Współpracował z prymasem Ledóchowskim i towarzyszył mu w obradach soboru watykańskiego I. Szybko awansował, zdobywając kolejne godności, tytuły i stanowiska, m.in. prałata domowego Jego Świątobliwości, kustosza kapituły kolegiackiej św. Marii Magdaleny, oficjała i wikariusza generalnego poznańskiego, kanonika gremialnego i dziekana poznańskiego. W 1875 roku został aresztowany przez władze niemieckie i uwięziony na kilka miesięcy za działalność w tajnym zarządzie archidiecezji zawiązanym w okresie wzmożonej działalności Kulturkampfu. W 1887 roku otrzymał sakrę biskupią i został biskupem sufraganem poznańskim. Był cenionym naukowcem i kolekcjonerem malarstwa. Przez wiele lat był prezesem PTPN. Zreorganizował katolickie towarzystwa rzemieślnicze i zapoczątkował tworzenie katolickich związków robotniczych. Trzykrotnie miał objąć godności prymasa, jednak za każdym razem jego kandydatura spotykała się ze sprzeciwem władz zaborczych. Nominację otrzymał dopiero w 1914 roku, ale funkcję tę pełnił bardzo krótko – zmarł 20 lutego 1915 roku w Poznaniu i został pochowany w poznańskiej katedrze w kaplicy Szołdrskich. Cieniem na jego karierze kładzie się ten okres w jego życiu, kiedy podejmował działania lojalnościowe wobec zaborcy, co spotkało się z ostrą krytyką polskiego społeczeństwa. Być może uważał, że dzięki takiej postawie będzie mógł usyskać większe ustępstwa w stosunku do Polaków i Kościoła katolickiego.
Bliską kuzynką abpa Edwarda Likowskiego była matka Kazimierza Okoniewskiego, pierwszego dyrektora Radia Poznańskiego, które rozpoczęło działalność w 1927 roku. Okoniewski urodził się 6 grudnia 1886 roku w Nowym Białczu w powiecie kościańskim i był najmłodszym z dziewięciorga dzieci Jana i Stanisławy z Likowskich. Ukończył Królewskie Gimnazjum Augusty Wiktorii w Poznaniu, potem studiował ekonomię w Akademii Królewskiej w Poznaniu, a następnie w szkole handlowej (później akademia techniczna) w Chemnitz. W czasie I wojny światowej został powołany do wojska niemieckiego, po wybuchu powstania wielkopolskiego wstąpił w szeregi powstańców i był członkiem Komendy Głównej Poznania (Okoniewski Kazimierz | 1886–1941 |). Brał również udział w III powstaniu śląskim. W 1915 roku ożenił się z Heleną Likowską, bratanicą i wychowanką abpa Edwarda Likowskiego, z którą miał troje dzieci: Bogdana, Włodzimierza (późniejszego proboszcza jeżyckiej parafii Najświętszego Serca Jezusa i św. Floriana) i Danutę. Funkcję dyrektora poznańskiej rozgłośni pełnił do 1939 roku, do czasu zamknięcia radia przez niemieckie władze okupacyjne. W 1941 roku został aresztowany i uwięziony w forcie VII. Torturowany, zwolniony dzięki pomocy syna znajomego niemieckiego księgarza, zmarł dwa tygodnie później 6 lipca 1941 roku i został pochowany na cmentarzu na Powązkach. W 1960 roku jego szczątki ekshumowano i pochowano na cmentarzu Jeżyckim.
Najstarszym bratem Kazimierza był Stanisław Wojciech Okoniewski urodzony 21 kwietnia 1870 roku w Popowie. Początkowo uczył się w Trzemesznie, później w Gimnazjum św. Marii Magdaleny w Poznaniu. Po ukończeniu szkoły wstąpił do seminarium, a w 1895 roku przyjął święcenia kapłańskie. Był proboszczem w Bninie i Kościelcu, redaktorem „Przeglądu Kościelnego”, wiceprezesem Towarzystwa Kultury i Literatów Polskich na Rzeszę Niemiecką Celem Wzajemnej Pomocy w Poznaniu, członkiem PTPN i szambelanem papieskim. W 1906 roku wystąpił przeciwko nauczaniu religii w języku niemieckim, za co został aresztowany i skazany na 6 tygodni więzienia we Wronkach. W 1926 roku został biskupem chełmińskim. Chętnie święcił okręty przez co zyskał miano „biskupa morskiego”. Po wybuchu II wojny światowej dotarł do Lizbony, gdzie zmarł 1 maja 1944 roku. Został pochowany na miejscowym cmentarzu, w 1972 roku jego szczątki zostały ekshumowane i pochowane w katedrze w Pelplinie.
O prymasie Edwardzie, Helenie Likowskiej, Kazimierzu i Stanisławie Okoniewskich i innych członkach obu rodzin opowiada ta kolekcja.

Magdalena Grzelak-Grosz

Sortuj:
Wyświetlam 219 wyników
Wyświetlam 219 wyników
Informacje / metadane