Pierwsze pocztówki nie były widokówkami, z jednej strony miały miejsce na krótką wiadomość, a z drugiej – na wpisanie adresata. Nazywano je kartami korespondencyjnymi. Pojawiły się w 1869 roku w Austrii, a rok później w krajach niemieckich. Początkowo służyły głównie żołnierzom do korespondencji z rodzinami. W pierwszym roku wojny niemiecko-francuskiej wysłano ich 10 mln. Wkrótce stronę przeznaczoną pierwotnie na tekst wiadomości zaczęto wypełniać graficznymi obrazkami, barwnymi litografiami, a potem fotografiami. To spowodowało, że teraz już pełnoprawne widokówki stały się niesamowicie popularne. Złożyły się na to trzy przyczyny: rozwój gospodarczy powiązany z coraz liczniejszym przemieszczaniem się wielu osób, niższa niż za list opłata pocztowa i większa częstotliwość dostarczania. Jak pisała Sophia Kemlein, widokówką wysłaną w Poznaniu przed południem można było się zaanonsować na popołudniową wizytę. Na obrazkowej stronie pocztówki najczęściej umieszczano widoki miast, zabytki i nowe budynki. Z czasem widokówki stały się wdzięcznym obiektem kolekcjonerskim, co z kolei prowokowało wydawców do większej inwencji w ozdabianiu prostokątnych kartoników pocztowych. Takim kolekcjonerem w Poznaniu jest Roman Trojanowicz, lekarz, humanista, wielki erudyta, kiedyś radny Poznania. Ma w swoich zbiorach kilka tysięcy pocztówek przedstawiających widoki Poznania. Pierwszą pocztówkę zdobył, a właściwie uratował w czasie lekarskiej wizyty od pacjentki, której dziecko zamalowywało kredkami piękną kartkę. Od niej zaczęła się jego pokaźna kolekcja, choć ona sama gdzieś zaginęła. Dzisiaj zbiór ma nie tylko wielką wartość kolekcjonerską, ale także historyczną i dokumentalną. Na niektórych pocztówkach utrwalono widoki, które nie zachowały sią ani na fotografiach, ani na innych dokumentach z tamtego czasu. Dla historyka wartość bezcenna.
W CYRYLU prezentujemy fragment tej kolekcji – pocztówki łazarskie. Na przeważającej część z nich pokazano Dworzec Główny w różnych okresach jego funkcjonowania i Park Wilsona z okalającą go secesyjną zabudową ulic Matejki, Wyspiańskiego i Berwińskiego. Jest też kilka pocztówek reklamujących największą w Polsce Palmiarnię, uroczych kartek z fotografiami egzotycznych roślin z jej kolekcji. Cały prezentowany zbiór pozwala na interesującą i sentymentalną podróż w czasie po jednej z najpiękniejszych dzielnic Poznania.
