W latach 60. XX wieku Poznańskie Słowiki, słynny chór założony w 1939 roku i przez ponad 70 lat działający pod batutą Stefana Stuligrosza, odbył dwa tournée po Stanach Zjednoczonych i Kanadzie (1963, 1965). W 1963 roku chór wystąpił m.in. w Carnegie Hall w Nowym Jorku i w siedzibie Bostońskiej Orkiestry Symfonicznej i w Montrealu. Z ówczesnych relacji prasy amerykańskiej wynika, że występy Poznańskich Słowików spotkały się z bardzo życzliwym, a niekiedy nawet entuzjastycznym przyjęciem publiczności.
Na początku 2017 roku w archiwum Filharmonii Poznańskiej, pod skrzydłami której chór prawie od początku działał, odnaleziono dwa pudełka z taśmami filmowymi 16 mm. Zainteresował się nimi znakomity poznański archiwista i znawca muzycznej historii Poznania Tadeusz Boniecki. Nie wiedział, co jest utrwalone na taśmach i kto jest autorem filmów. Nie wiedział też, w jakim stanie jest zachowany na kliszy obraz i dźwięk. I czy w ogóle się zachował. Pierwsze plastikowe, zielonkawe pudło z metalowymi okuciami ma opis: „USA wywiad, życzenia, fragment koncertu, oklaski”, drugie – owalne, metalowe: „Poznań chór, grób Kennedy, oklaski” na naklejce z nazwą U.S. Information Service Television. Tadeusz Boniecki przyniósł filmy do CYRYLA, Cyryl zlecił firmie Digital Center ich cyfryzację i 22 marca opublikował je na portalu. Filmy są krótkie (pierwszy ma 10 min, drugi niespełna 9 min), ale świetne. Nie tylko dlatego, że jakość zdigitalizowanego materiału, dźwięku i obrazu, jest bardzo dobra. Przede wszystkim są cenne ze względu na to, co pokazują. Widać na nich bawiących się w amerykańskich plenerach młodych chórzystów, fragmenty koncertów, oklaskujące występy poznaniaków wypełnione do ostatniego miejsca sale, wywiad ze Stuligroszem, wizytę w mauzoleum Lincolna i składanie kwiatów na grobie Johna Fitzgeralda Kennedy'ego. Sen o Ameryce w latach 60. XX wieku dla kilkudziesięciu młodych poznaniaków stał się faktem.
Chóralną kolekcję archiwaliów uzupełniają zdjęcia z obu amerykańskich przygód Poznańskich Słowików pochodzące z kronik przechowywanych w archiwum Filharmonii Poznańskiej oraz materiały z prywatnych zbiorów dawnych chórzystów Jerzego Szanieckiego i Wojciecha Grottela. W archiwach obu panów zachowały się fotografie, programy koncertów, artykuły prasowe i inne pamiątki z ich artystycznych podróży po Ameryce Północnej, ale także z wizyty chóru w Szwecji, kolonii chórzystów w Chodzieży oraz programy poznańskich i warszawskich koncertów Słowików w latach 60. XX wieku.
Danuta Bartkowiak
