Budowla stojąca kiedyś w miejscu obecnej Galerii Miejskiej Arsenał była prawdopodobnie jednym z najstarszych, obok wagi, obiektów w zabudowie śródrynkowej. Witold Maisel, badacz dziejów Poznania, twierdzi, że pierwotnie znajdowała się tutaj jednoprzestrzenna hala targowa (smatruz) wcześniejsza od sukiennic. Pełniła dwie funkcje: sprzedawano w niej płótno i była magazynem zboża i owoców. Hala stała się arsenałem prawdopodobnie dopiero w czasie wojen w latach 1655-57, kiedy okupujące Poznań wojska szwedzkie lub brandenburskie potrzebowały pomieszczeń do przechowywania broni. Z halą, a potem arsenałem sąsiadowały jatki rzeźnicze, także jedne z najstarszych obiektów w bloku śródrynkowym (wymienia je już w przywileju z 1280 roku Przemysł II). Początkowo były zapewne drewniane, a w 1537 roku pobudowano murowane. Funkcjonowały aż do 1939 roku. W czasie wojny jatki i arsenał uległy zniszczeniu. W gruzach odkryto resztki sklepień dawnego arsenału, ale – jak w przypadku sukiennic – nie zdecydowano się na jego rekonstrukcję. Zastąpiono go modernistycznym pawilonem częściowo posadowionym na starych fundamentach, jedynie w części północnej budynku odtworzono hipotetyczne szczyty historycznej budowli. Po arsenale została nazwa galerii mieszczącej się w pawilonie. Zrezygnowano nawet z pierwotnie planowanej handlowej funkcji obiektu.
Danuta Bartkowiak
