Łazarz | lata 60. XX wieku | Fotografie Jana Kurka

zamknij wstęp
do kolekcji
Łazarz | lata 60. XX wieku | Fotografie Jana Kurka
Liczba obiektów:
398
Właściciel:

Inspiracją i wzorem dla łazarskiej epopei Jana Kurka, urodzonego w 1934 roku absolwenta szkoły filmowej w Łodzi, operatora i reżysera telewizyjnych spektakli teatralnych, z pasji i ciekawości świata fotografa, była idea fotografii ojczystej wybitnego praktyka i teoretyka fotografii Jana Bułhaka. Tak jak Bułhak z miłości dla ojczyzny dokumentował Wilno, Warszawę czy Lublin, tak Kurek z miłości do Łazarza utrwalił sielsko wiejski i nieśmiało miejski krajobraz swojej dzielnicy. Bułhak był piewcą uroków miejskich pejzaży, Kurek – zauroczony dzielnicą, której sam nie wybrał (w 1965 roku dostał przydział na spółdzielcze mieszkanie w nowym bloku na narożniku ulic Potockiej i Lodowej) i która wtedy piękna raczej nie była. W 2. połowie lat 60. XX wieku, z tego okresu pochodzą łazarskie zdjęcia Kurka, Łazarz był szary, trochę ponury, dosyć zaniedbany i nieuporządkowany. Na jego konterfekcie było jeszcze widać ślady wojny, a bieda wyzierała z łazarskich zaułków. Te nieciekawe zdawałoby się, acz bardzo autentyczne i rysowane ciepłym spojrzeniem zakochanego w swojej małej ojczyźnie fotografa klimaty okazały się znakomitym tłem dla ukazania codziennego i odświętnego życia łazarzan – ujętych w sytuacjach tak prozaicznych, że aż zaskakujących, uchwyconych w bressonowskim „decydującym momencie”. Beztroskie dzieci, nonszalancka młodzież i zatroskani dorośli wyjęci z ram PRL-owskiej opresji. Na spacerze, w czasie zabawy, w pracy. Siedzą na ławkach, biegają, opalają się, rozmawiają, jeżdżą na rowerze, zjeżdżają na sankach, wspinają się na drabinki, gdzieś idą, skądś wracają, na coś czekają. Mieszkańcy dzielnicy w zwykłych sytuacjach, ale uważnych, klarownych, syntetycznych, które działy się tylko w tym jednym jedynym momencie. Nikt nigdy tych historii już nie powtórzy. A w tle ten ukochany przez Kurka Łazarz, którego w takiej odsłonie od dawna nie ma. Słynny francuski fotoreporter Henri Cartier-Bresson uważał, że w fotografii liczy się chwila i tę chwilę powinien dostrzec fotograf. Musi mieć oko i intuicję, żeby tego momentu nie przegapić. Kurek ma i oko, i intuicję. Stworzył niesamowity reportaż, piękną historię, wspomnienie na zawsze zatrzymane w tym jego oku, w tych setkach kadrów. Nie każdy umie tak patrzeć, żeby zobaczyć, Kurek potrafi. Jego oko znakomicie układa się do wizjera kamery lub aparatu fotograficznego i wychwytuje kadr, którego przeciętny obserwator albo nie zauważy, albo zlekceważy.
Nie zawsze jest tak, że dzieło podąża za autorem. Niekiedy żyje własnym życiem niezależnie od jego woli. Łazarskie fotografie Jana Kurka nie spełniły jego oczekiwań. Nie poszły, jak chciał autor, śladami Bułhaka, za to śmiało weszły w dialog z Bressonem. I to ich bezczelnie samodzielne trwanie jest niesamowite, a upływ czasu jedynie dodaje im uroku.

Danuta Bartkowiak

Sortuj:
Wyświetlam 398 wyników
Wyświetlam 398 wyników
Informacje / metadane