Teatr Polski w Poznaniu, najstarszy Teatr Polski w Polsce i najstarszy zawodowy teatr polski w Poznaniu, w 2025 roku fetował świetny jubileusz 150-lecia. Powstał w trudnych warunkach zaborów, w czasie nasilonej akcji germanizacyjnej z inicjatywy polskich mieszkańców Poznania. Widoczny na frontonie wspaniałego gmachu napis „Naród sobie” nie jest tylko pustym sloganem – budynek teatralny powstał ze składek społecznych i sprzedaży akcji Spółki Akcyjnej Teatr Polski w Ogrodzie Potockiego. Pierwsza nazwa teatru nie wzięła się znikąd – jeszcze zanim ukonstytuowała się Spółka, hrabia Bolesław Potocki z Będlewa, ziemianin, sprawny gospodarz, współzałożyciel banku, ale też aktywny i hojny działacz społeczny, ofiarował na jej rzecz ogród przy ul. Królewskiej (dzisiaj Libelta), który Spółka sprzedała i za te pieniądze kupiła działkę przy ul. Berlińskiej (dzisiaj 27 Grudnia), na której stanął budynek teatru. Właścicielem działki przy Berlińskiej był architekt Stanisław Hebanowski, który gmach teatru zaprojektował, nie pobierając za swoją pracę wynagrodzenia. Otwarcie teatru miało miejsce 25 września 1875 roku. Pierwszym spektaklem, który poznańska publiczność mogła obejrzeć na nowej scenie, była Zemsta Aleksandra Fredry. 150 lat później Teatr Polski i Wydawnictwo Miejskie Posnania ogłosiło akcję: Naród sobie – Teatralne Klunkry, czyli społeczną zbiórkę dokumentów i pamiątek ze 150-letniej historii jednaj z najważniejszych poznańskich instytucji kultury. Efekty tej akcji tworzą tę kolekcję.
Danuta Książkiewicz-Bartkowiak
