Roman Machowiak to ważna postać dla Poznania, aczkolwiek zupełnie nieznana. Na wiele dziesięcioleci ukrył się za swoimi licznymi projektami wnętrz i mebli dla kilkudziesięciu znaczących obiektów w Poznaniu – kin, teatrów, sal widowiskowych, restauracji (Ratuszowa), kawiarni (Turecka, Bazar), aptek, sklepów (Okrąglak, słynny sklep z kapeluszami Antylopa przy ul. Podgórnej), Domu Technika i wielu innych – które długo funkcjonowały w wymyślonym przez niego anutrażu, zapadając w pamięć poznaniaków. Był autorem wystroju wnętrz kin Bałtyk i Apollo, wnętrz i mebli dla Pałacu Kultury (dzisiaj CK Zamek), m.in. Sali Wielkiej (z arch. Janem Cieślińskim), pomieszczeń recepcyjnych hotelu Wielkopolskiego przy ul. Czerwonej Armii (dzisiaj Święty Marcin), pomieszczeń dydaktycznych Akademii Wychowania Fizycznego przy ul. Królowej Jadwigi, wnętrz klubów osiedlowych na Ratajach i konsulatu radzieckiego przy ul. Fredry 8. Jako architekt wnętrz działał także poza Poznaniem, w Szczecinie, Zielonej Górze, Kaliszu i w zamku w Rydzynie, w którym jego dziełem była praktycznie cała powojenna renowacja. Przyjmował też zlecenia na aranżację wnętrz jednorodzinnych domów prywatnych w całej Polsce.
Cenił modernizm i drewno, chociaż nie stronił od metaloplastyki, a nawet projektował neony. W swoich realizacjach wykorzystywał różne gatunki drewna, niekiedy sąsiadujące z sobą w jednym wnętrzu. Jego drewniane meble mają ciekawą linię i starannie dobraną kolorystykę oklein (w Atrium CK Zamek nadal stoją pięknie odrestaurowane modernistyczne ławki projektu Machowiaka), a drewniane boazerie, podłogi i balustrady – pomysłowe kompozycje, elementy i detale.
Roman Machowiak urodził się w 1926 roku w Gołaszynie koło Rawicza, maturę zdał w 1949 roku w Prywatnym Koedukacyjnym Gimnazjum i Liceum dla Dorosłych w Poznaniu, studiował w Państwowej Wyższej Szkole Sztuk Plastycznych w Poznaniu na Wydziale Architektury Wnętrz i Meblarstwa, dyplom obronił w 1958 roku, a później pracował w macierzystej uczelni jako asystent i wykładowca. Był też zatrudniony w Miastoprojekcie jako architekt wnętrz i w Zjednoczonych Zakładach Urządzeń Jądrowych Polon w Poznaniu na stanowisku projektanta form przemysłowych. Z żoną Barbara miał dwóch synów – Piotra (także architekta wnętrz) i Grzegorza. Zmarł w 2016 roku.
Kilka lat temu przywrócił Machowiaka pamięci poznaniaków CK Zamek, dla którego artysta wykonał chyba najwięcej projektów wnętrz i mebli oraz rysunków inwentaryzacyjnych. A teraz o pamięć o ojcu i jego dziele zadbał jego syn Piotr. Wspólnie przygotowaliśmy tę kolekcję.
Danuta Książkiewicz-Bartkowiak
