Fotografie Franciszka Nowakowskiego pokazują dwa oblicza Poznania na przełomie lat 70. i 80. XX wieku – oficjalne i codzienne. Życie oficjalne reprezentują zdjęcia z licznych jeszcze w tych latach uroczystości partyjnych i państwowych propagujących osiągnięcia i sukcesy władzy oraz fotograficzne serwisy z jubileuszy różnych instytucji, z konferencji i wręczania odznaczeń kombatantom lub zasłużonym pracownikom przedsiębiorstw. Sporą część zdjęć Nowakowski wykonał dla Redakcji Fotografii Propagandowej Krajowej Agencji Wydawniczej (KAW), gigantycznego koncernu funkcjonującego w czasach PRL, do 1991 roku będącego częścią drugiego prasowego giganta RSW Prasa-Książka-Ruch (Robotniczej Spółdzielni Wydawniczej). KAW miała oddziały w 11 polskich miastach i była wydawcą książek naukowych i popularnonaukowych, literatury dla dzieci i młodzieży, albumów, komiksów (np. słynny Kajko i Kokosz), pocztówek, a w połowie lat 80. nawet… programów komputerowych. Nakłady publikowanych pozycji sięgały setek tysięcy egzemplarzy, co dzisiaj wydaje się liczbami zgoła kosmicznymi. Agencja wydawała też liczne foldery reklamujące różne instytucje i to właśnie do nich przeznaczone były publikowane w CYRYLU zdjęcia budynków, wnętrz i uczniów Zespołu Szkół Budowlanych przy ul. Grunwaldzkiej, hoteli należących do Wielkopolskiego Przedsiębiorstwa Turystycznego „Przemysław” czy wnętrz i pracowników Ośrodka Badawczo-Rozwojowego Meblarstwa. Po likwidacji KAW jej ogromne archiwum fotograficzne liczące ponad 180 tys. zdjęć zostało przekazane do Narodowego Archiwum Cyfrowego w Warszawie (NAC).
Codzienne oblicze miasta Nowakowski pokazał na licznych zdjęciach zrobionych 1 listopada na kilku poznańskich cmentarzach, na czerwcowym Jarmarku Świętojańskim na Starym Rynku albo na placach budów osiedli mieszkaniowych. Oba nurty miejskiego życia na prezentowanych fotografiach przenikają się i uzupełniają, ukazując swoisty dla późnej epoki PRL klimat. Rejestrują Poznań przed wielką zmianą, która dokona się za chwilę. Początek tej zmiany jest już widoczny na zdjęciach Nowakowskiego z końca czerwca 1981 roku, które CYRYL pokazuje w osobnej kolekcji Obchody 25. rocznicy Poznańskiego Czerwca 1956.
Danuta Bartkowiak, Magdalena Grzelak-Grosz
